Mittwoch, 22. Mai 2013

Urata dhe mallkime popullore


Lutje dhe Urata

Mos t´marrtë përpara i pakjeni (i pa soji), as të vret e as të falë!
*
Zoti ta shtoftë bereqetin e hallallit!

 *
Tu baftë djali ma i zoti se ti!
*
U bafsh me ta rujt nderin stërnipa e stërmbesa!
*
U baftë një sheher (qytet) prej djalit tand!
*
Ruana Zot prej njeriut t´koritun!
*
Mos u bafsh me ti kajtë hallet Rahoveci se ndigjon krejt Podrimja (Anadrinia)!
*
Ti lëshofsha në konak magazinat e Zotit!
*
Tu rrittë nderi që e ke me bollëk!
*
Fitofsh shumë e shpenzofsh shumë!
*
Dashtë Zoti e na mbanë ajo që nuk e shohim!
*
Oj çikë, na raftë bashk lia e na mbyllshin në një karantinë!
*
T´i marrsha të ligat që nuk i ke!
*
I pifsha ujë për shëndet!
***

Mblodhi dhe i përpunoi
Mentor Thaqi



Disa nga mallkimet (nemët)
në rajonin e Rekës së Dukagjinit

***
Zoti pikë e pesë iu baftë!
 ***
Zoti ku brenë miza hekur iu çoftë!

***
E vrafsh baben tënd!

***
E vrafsh veten pa të keqen e kuj!

***
U bafsh me ta punu token miqësia!

***
Të shkoftë e mbara vetëm në bija!

***
Të guftë harami për oxhaku!
***
Ju raftë armija e kuajve!

***
 Ju raftë zhuga (zgjeba) në pikë të verës! (problem me dal deshë, kruarjet ...)

***
Të shkoftë pushka mbarë në vrasje vllaznish!

***
Kurrë dritë me sy mos pafsh!

***
U farofshi deri në pula!

***
Ju vraftë afti i fukarasë!

***
Ju daltë kukama (kuja) për grykë të oxhakut!

***
U shtofshi pak e dekshi shumë!

***
E paç mallë një fjalë prindi!

***
Të coftë kurbani naten e bajramit!

***
T´i dektë jarani çikës shtatzanë!

***
Të coftë kali midis lavre me farë të shkepun!

***
Ju daltë flaka e shpisë midis arbaini (dimri)!

***
T´kopshin kokrrat e synit si kokrrat e krypës!

***
E paç mallë me nigju ni fjalë të giuhës tande!

***
Shkofsh e mos u kthefsh!

***
U kthefsha e mos ju gjetsha!

***
E thefsh qafen pa të keqen e kujt!

***
Të lëshoftë shpirti me kafshatë harami në fyt!

***

Mblodhi dhe i përpunoi
Mentor Thaqi


Dienstag, 21. Mai 2013

Fakete Rexha: MALLKIME POPULLORE NGA GJAKOVA

 
Mallkime popullore nga Gjakova

- Tu preft dita!
- Tu preft nafaka!
- Tu errt drita e synit!
- T'gjet e liga!
- Te marrt pushka n'bire t'veshit!
- Tu mshelt dera me dry!
- T'honkt toka!
- Vorri mbrenda mos te mbajt!
- Mos mujsh me dhan xhezan!
- As gjel as qyqe mos t'kendoft n'oborr!
- E thefsh qafen me kersim!
- Tu thafshin krahet!
- Ta marrt zoti shneten!
- T'gjujshin hallku me gure!
- T'plast zemra e barkut!
- U befsh sakat!
- T'bift bari te dera! ( te mbet shtepia shkret)
- Te mbift bari n'faqe (vdeksh)
- Te mbet vendi shkret!
- Tu preft ora!
- Te lafshin mendt e kres!
- I marrsh malet!
- Mbetsh n'rruge t'madhe!( pa dere, pa strehe)
- Mbetsh n'dore vakafit!
- Krofsh majen e kres e qare mos gjetsh!
- Krofsh murin me duar!
- Tu gryfshin zorret e barkut! (skamja, uria)
- Te djegt zjarmi xhehnemit!
- Tu djegt zemra si qymyri!

Fakete Rexha: URATA POPULLORE NGA GJAKOVA

 
Urata popullore nga Gjakova

- Veq djepa perkundt kjo shtepi!
- Jepma Zot, çka mbet prej fukaras!
- Mos tu shoft zjarmi votres!
- T'kendoft zemra gjithmone!
- Tu gezoft zemra qyshk e m'qyshk!
- T'punoft hapi edhe vrapi!
- T'punoft shneta si ma se miri!
- E trashegofsh me nipa e sternipa!
- Te past lakmi gjithe bota!
- T'baft ylli drite ne ball!
- T'ardht devri i mire!
- T'honkt goja mjalt!
- T'ardht e hijshme pleqnia!
- T'ardhshin t'mirat per dere e per penxhere!
- Japsh me dore e marrsh me krahe!
- T'u gezoft gishti i unazes!
- T'u mbuloft gusha me dukat!
- Paq nafak!
- Paq nder e njerezi!
- Paq jete sa Cabrati! (jete te gjate)
- Te shkoft zani larg!
- Veq lule tu mbjellshin ne zemer!
- Paq fatin siq ma ke bukurine!
- U plaksh nen hijen e femijeve!
- U rritsh me nane e bab, me gjysher e stergjysher!
- Edhe kenduesi te beft vo!
- Ta pafshin hajrin kojshia e karshia!
- Ta dhashte zoti kah se kujtofsh!
- Tu shtoft hisja e bereqeti!
- Paq kamben e mire e me nafak
- Kurre mos tu mshelt dera e oborrit!
- Tu gezoft kulmi i shtepise!
- Gjetsh xhehnetin n'kete dynja e n'ate dynja!
- Tu befshin femijet krah!
- Paq zanin e mire!
- Ja pafsh hajrin djerses sate!
- Veq sofra t'gezimit shtrofsh gjithmone!
- Kurre vend t'zbrazet n'sofer mos paq!
- Hanksh me luge t'dukatit!
- T'beft zemra lum gjithmone!
- Edhe guret e sokakut kendofshin per ty!
- Drite e nur tu baft zemra!
- E gezueme qoft dita qe ke ardhe n'dynja!
- Gjithmone gezimi tu mbjellte n'zemer!
- T'qoft e gezueme dita!
- Dite te mire e t'gezueme!
- Rafsh i vogel e u qofsh i madh (nena femijes kur e ve ne gjume)
- U befsh burr me kandar! (nena, kur uron te birin).
- Te past lakmi Gjakova!
- Nderofsh baben edhe fisin! (nena - vajzes)
- Qofte derebardhe shpija qe shtin mbrenda! (nena- vajzes)

Sonntag, 19. Mai 2013

Fjalë të urta nga Lugu i Baranit


FJALË TË URTA NGA LUGU I BARANIT

01. Burrnia nuk matet me pash, por si mas puneve t'ndershme!
02. Vatani pa liri, si shpija pa kulm permbi!
03. Lirinë nuk ta falë kërkush, por duhet me e fitu vet!
04. Kush nuk lufton për liri, robninë e ka n'shpi!
05. Armiku më i rrezishëm asht ai që e harron!
06. Çka të bahet n'kojshi, prite n'shtepi!
07. Ku thone se ka dredheza shumë, merre krojshën e vogel!
08. Ujku kimen e nderron por adetin s'e harron!
09. Borxhlliu i keq, ti lyp paratë diten e Bajramit!
10. Dielli asht jorgani i fukarasë!
11. Njeriu asht dy herë femije: kur lind dhe kur plaket!
12. Ma e mire asht një ditë sokol, se njëqind Gogol!
13. Ai që di më së shumti, flet më së paku!
14. Katuni që doket, nuk do kallauz!
15. Kush lyp shumë e hupë edhe atë që e ka!
16. Xhehneti i gruas është të kamt e burrit!
17. Kur je vet n'hapsane, mos jep sadakë për dritare!
18. Kalin e shumë shpive e han ujku!
19. Kur shterojnë lumenjtë, rriten prroskat!
20. Miku asht mik deri sa nuk perzihet ne punët e shpise!
21. Miku i mirë, njihet në ditë të vështirë!
22. Djali i plakut, vaji i sakakut!
23. Burri për gruan asht si kulmi për shpinë!
24. Burri veten e jep, por besën s'e then!
25. Kanga asht vaji i burrit!


Tregoj Bajram Ali Muhaxheri
Kosuriq - Lugi i Baranit 1983
_